اعسار

اعسار چیست

اعسار در لغت از عُسر گرفته شده است و به معنای رنج و سختی است . در اصطلاح حقوقی اعسار به معنای این است که فرد از نظر مالی در وضعیتی است که امکان پرداخت بدهی هایش را ندارد . اعسار مخصوص افراد عادی است و نه تجار . یعنی اگر یک شرکت ( که یک شخصیت حقوقی است ) قادر به پرداخت بدهی خود نباشد ، معسر نمی شود بلکه تنها افراد عادی هستند که می توانند معسر شوند . 
در واقع وقتی کسی به دلیل کافی نبودن مالش یا عدم دسترسی به آنها قادر نباشد بدهی و دین خود را بپردازد ، معسر است و می تواند ادعای اعسار کند . اما این اعسار می تواند نسبت به دو موضوع مختلف باشد یا اعسار نسبت به هزینه دادرسی و یا اعسار نسبت به محکوم به .

اعسار نسبت به هزینه دادرسی

وقتی کسی قصد دارد دعوایی در دادگاه مطرح کند باید دادخواست ثبت کند . ثبت دادخواست در دادگاه منوط به پرداخت هزینه هایی است . به این هزینه ها ، هزینه دادرسی می گویند که با توجه به نوع و ارزش دعوی متفاوت است . گاهی پیش می آید کسی که می خواهد دادخواست ثبت کند  ، تمکن مالی برای پرداخت هزینه دادرسی را ندارد . در واقع فرد در شرایطی است که دارای اعسار نسبت به پرداخت هزینه دادرسی است . قانون برای اینکه این دست از افراد که خود را محق می دانند اما قادر به پرداخت هزینه دادرسی نیستند ، راهی در نظر گرفته است که بر اساس آن فرد می تواند با اثبات اعسار نسبت به پرداخت هزینه دادرسی ، از آن معاف شود . 

اعسار نسبت به محکوم به

اعسار از پرداخت محکوم به به این ترتیب است که کسی که به موجب حکم دادگاه محکوم به پرداخت مقدار مشخصی مال یا وجه نقد به دیگری شده است ، ادعا کند توانایی پرداخت آن را ندارد . این عدم تمکن مالی یا نسبت به کل محکوم به ( آنچه به آن محکوم شده است ) یا به این ترتیب است که محکوم نمی تواند آن را به صورت یک جا پرداخت کند . در هر دو حالت می توان با اثبات وضعیت اعسار ، از دادگاه تقاضای رسیدگی به اعسار را نمود